اصول اخلاق پزشکی
بنام خداوند یکتا
پزشکان ، دندانپزشکان ، داروسازان ، پرستاران و سایر کادرهای پزشکی
کارنامه جامعه خدوم پزشکی ایران در انجام تعهد خدمت در اقصی نقاط محروم و دور افتاده ایران بسیار افتخارآمیز بوده.
علم طب همزاد انسان، ارزشهای اخلاقی همراه جدایی ناپذیر طبابت و طبیب از بدو امر از نظر اخلاقی آگاهانه تعهد داده است که دانش و مهارت و همه توان و زندگی خود را وقف بهبود بیمارانش نماید. تندرستی بیمار تنها به سلامت جسم او محدود نمی شود و سلامت روانی ، اجتماعی – فکری و معنوی اش نیز در بهزیستی و کیفیت زندگی او اهمیت دارد.
از دیدگاه فرهنگ دینی، آفرینش و حیات انسان به اذن الهی بوده و بهبود بیماری نیز با اراده خداوند ولی با دم مسیحایی پزشک رقم می خورد. این توفیق و افتخار ، به پزشکی اختصاص دارد که با انگیزه ای پاک بتواند پیوند دهنده اراده الهی با شفای بیماران باشد.
در فرایند تکاملی علم و اخلاقیات پزشکی از دوران باستان تا عصر فرهنگ و تمدن اسلامی تا دوره معاصر رابطه میان پزشک و بیمار با محوریت یافتن بیشتر حقوق مصالح بیماران متحول شده است.
اصول اخلاق حرفه ای در پزشکی مدرن مانند گذشته بر نقش از خودگذشتی و ایثارگرانه ( Alturism ) پزشک نسبت به بیماران و اصول اخلاق زیستی هم بر مسئولیت اجتماعی بیش از پیش پزشک نسبت به دفاع از حق زندگی سالم و حقوق اساسی آحاد جامعه تأکید دارد.
خلاصه اینکه در این زمان هم پزشک از نظر اخلاقی ، آگاهانه متعهد می شود که نسبت به بیمار و جامعه در هر کجای جهان هستی که باشد:
- در هر شرایطی سلامتی و آسایش آنها را نسبت به خود مقدم بدارد. همین منزلت و رسالت معنوی است که قداست دانش پزشکی ، اعتماد به دست شفابخش پزشک و اثر بخشی او طبابت را از دیرباز تا این زمان به میراث گذاشته است.
- در همه حال به همه خدمت کند و هیچگاه آسیبی نرساند.
- اگر امکانپذیر نبود حداقل بتواند به آنها آرامش دهد.
- ” هنر جلب اعتماد” و اظهار همدردی ، همدلی و شفقت به آنها را داشته باشد.
- ” به حق انتخاب ” و استقلال بیماران احترام گذارد و بگونه ای رفتار کند که دوست دارد همانگونه با خودش رفتار شود.
- ” با عدالت ” همه را به یک چشم ببیند و برخورد برابر داشته باشد.
- چه در جنگ و چه در صلح ” خط مقدم ایثارگری ” و خدمت به انسان های دردمند و بی پناه قرار گیرد و در این راه حتی جان و سلامت خود را به خطر اندازد.
در همه گیری کنونی عفونت ویروسی کرونا ( covid – ۱۹ ) نیز فداکاری و قربانی شدن مظلومانه و ابتلای چندید تن از پزشکان ، پرستاران و سایر کادرهای پزشکی به نمادی از قداست طب و درمانگری و اعتبار اجتماعی و معنوی شایسته جامعه پزشکی تبدیل گردید.
بی تردید قدرشناسی مردم فهیم ایران نسبت به جامعه پزشکی طی چهاردهه گذشته که بیشترین رای اعتماد را در بین همه گروههای اجتماعی به آنان داده اند بازتابی از قدر و اجر معنوی ایشان و رضایت پروردگار است که شکرگذار آن هستیم.
استاد اخلاق جامعه پزشکی و سازمان نظام پزشکی